Tiểu đường tuýp 2 có di truyền không: Sự thật về căn bệnh nguy hiểm
Bệnh tiểu đường là một trong những căn bệnh của thế kỷ 21. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ người mắc bệnh tiểu đường trên toàn cầu đã tăng gấp đôi trong 30 năm qua, từ 4,7% vào năm 1980 lên 8,5% vào năm 2014. Trong đó, tiểu đường tuýp 2 chiếm tỷ lệ cao nhất, chiếm khoảng 90% trong tổng số các trường hợp tiểu đường.
Vậy, bệnh tiểu đường tuýp 2 là gì? Liệu tiểu đường tuýp 2 có di truyền không? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu sự thật về căn bệnh này trong bài viết dưới đây.
Mục lục
Bệnh tiểu đường tuýp 2 là gì?
Tiểu đường tuýp 2 là một loại bệnh lý mà cơ thể không thể sử dụng đường trong máu một cách hiệu quả. Điều này dẫn đến việc tăng đường huyết và gây ra những biến chứng nguy hiểm cho cơ thể. Bệnh tiểu đường tuýp 2 thường được chẩn đoán khi mức đường cao hơn bình thường, nhưng vẫn ở mức thấp hơn so với bệnh tiểu đường tuýp 1.
Bệnh tiểu đường tuýp 2 thường phát triển chậm và có thể không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời và kiểm soát tốt, bệnh này có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như suy thận, đục thủy tinh thể, đau tim và đột quỵ.
Nguyên nhân của bệnh tiểu đường tuýp 2
Nguyên nhân chính của bệnh tiểu đường tuýp 2 là do sự kháng insulin và sự giảm đáng kể của sản xuất insulin trong cơ thể. Insulin là một hormone được tạo ra bởi tuyến tụy và có vai trò quan trọng trong việc điều hòa mức đường huyết. Khi cơ thể không thể sử dụng insulin hiệu quả, đường trong máu sẽ tăng lên và gây ra những biến chứng nguy hiểm.
Ngoài ra, các yếu tố sau đây cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2:
- Béo phì: Những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao hơn 25 được coi là bị béo phì và có nguy cơ cao hơn mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
- Lão hóa: Tuổi tác là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2. Người cao tuổi có nguy cơ cao hơn mắc bệnh này.
- Di truyền: Mặc dù không phải là nguyên nhân chính, nhưng di truyền vẫn có vai trò quan trọng trong việc xác định nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Nếu có người trong gia đình mắc bệnh này, bạn cũng có nguy cơ cao hơn mắc bệnh.
- Điều kiện sống: Các nước có thu nhập cao và tỷ lệ béo phì cao thường có tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn so với các nước có thu nhập thấp và tỷ lệ béo phì thấp.
- Bệnh lý khác: Các bệnh lý như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh thận và bệnh gan cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Những đối tượng nào dễ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2?
Bệnh tiểu đường tuýp 2 không phân biệt tuổi tác hay giới tính, tuy nhiên, có một số đối tượng có nguy cơ cao hơn mắc bệnh này. Dưới đây là những đối tượng dễ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2:
Người có nguy cơ di truyền
Như đã đề cập ở trên, di truyền là một trong những yếu tố quan trọng trong việc xác định nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Nếu có người trong gia đình mắc bệnh này, bạn có nguy cơ cao hơn mắc bệnh. Đặc biệt, nếu cha mẹ hoặc anh chị em ruột của bạn mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên gấp đôi.
Người béo phì
Những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao hơn 25 được coi là bị béo phì và có nguy cơ cao hơn mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Béo phì là một trong những yếu tố chính gây ra kháng insulin và giảm sản xuất insulin trong cơ thể, dẫn đến việc tăng đường huyết và mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Người trên 45 tuổi
Tuổi tác là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2. Người cao tuổi có nguy cơ cao hơn mắc bệnh này. Điều này có thể do cơ thể già yếu và không thể điều hòa mức đường huyết hiệu quả như khi còn trẻ.
Người có chế độ ăn uống không lành mạnh
Chế độ ăn uống không lành mạnh với nhiều đồ ăn nhanh, đồ ngọt, đồ chiên rán và ít rau xanh, hoa quả có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Đồng thời, việc uống nhiều đồ uống có ga và đồ uống có đường cũng là một trong những yếu tố gây ra bệnh này.
Người ít vận động
Vận động thể chất là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Việc ít vận động hoặc không vận động đủ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Điều này do cơ thể không tiêu hao được lượng đường trong máu và dẫn đến tăng đường huyết.
Những biến chứng của bệnh tiểu đường tuýp 2
Bệnh tiểu đường tuýp 2 là một căn bệnh nguy hiểm và có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng cho cơ thể. Dưới đây là những biến chứng thường gặp của bệnh tiểu đường tuýp 2:
Biến chứng tim mạch
Bệnh tiểu đường tuýp 2 có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như đau tim, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Điều này do mức đường huyết cao có thể làm tổn thương các mạch máu và dẫn đến tắc nghẽn mạch máu.
Biến chứng thần kinh
Một trong những biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường tuýp 2 là tổn thương thần kinh. Mức đường huyết cao có thể làm tổn thương các dây thần kinh và gây ra các triệu chứng như đau nhói, tê liệt và suy giảm cảm giác.
Biến chứng thị lực
Bệnh tiểu đường tuýp 2 có thể gây ra các vấn đề về thị lực như đục thủy tinh thể, đục thủy tinh thể và đục thủy tinh thể. Điều này do mức đường huyết cao có thể làm tổn thương các mạch máu và dẫn đến tổn thương thị lực.
Biến chứng thận
Nếu không được kiểm soát tốt, bệnh tiểu đường tuýp 2 có thể gây ra các vấn đề về thận như suy thận và thận hư hỏng. Điều này do mức đường huyết cao có thể làm tổn thương các mạch máu và dẫn đến suy giảm chức năng của thận.
>>5 lời khuyên về lối sống để tránh biến chứng tiểu đường
>>Cảnh giác nguy hiểm khi bị biến chứng tiểu đường ở chân
Bệnh tiểu đường tuýp 2 có di truyền không?
Câu trả lời cho câu hỏi này vẫn còn đang được các nhà khoa học nghiên cứu và tranh luận. Tuy nhiên, có một số bằng chứng cho thấy rằng bệnh tiểu đường tuýp 2 có thể di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Nghiên cứu về di truyền
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Y học New England Journal of Medicine đã chỉ ra rằng người có cha hoặc mẹ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 có nguy cơ cao hơn mắc bệnh so với những người không có người thân nào mắc bệnh này. Nghiên cứu này đã theo dõi hơn 100.000 người trong gia đình và kết luận rằng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 tăng gấp đôi nếu có cha mẹ mắc bệnh và tăng gấp ba nếu có anh chị em ruột mắc bệnh.
Các yếu tố di truyền có liên quan đến bệnh tiểu đường tuýp 2
Mặc dù chưa có bằng chứng cụ thể cho thấy bệnh tiểu đường tuýp 2 là do di truyền, nhưng các nhà khoa học đã xác định được một số yếu tố di truyền có liên quan đến bệnh này. Điều này có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nguyên nhân của bệnh và phòng ngừa bệnh hiệu quả hơn.
Gen TCF7L2 được cho là có liên quan đến bệnh tiểu đường tuýp 2. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có biến thể gen này có nguy cơ cao hơn mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Gen KCNJ11 cũng được cho là có liên quan đến bệnh tiểu đường tuýp 2. Những người có biến thể gen này có nguy cơ cao hơn mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 và có thể dẫn đến tăng mức đường huyết.
Gen PPARG cũng được cho là có liên quan đến bệnh tiểu đường tuýp 2. Những người có biến thể gen này có nguy cơ cao hơn mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 và có thể dẫn đến kháng insulin.
Cách phòng ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2
Bệnh tiểu đường tuýp 2 là một căn bệnh có thể được phòng ngừa và kiểm soát tốt nếu chúng ta biết cách. Dưới đây là những cách phòng ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2 hiệu quả:
Ăn uống lành mạnh
Một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng là điều rất quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2. Hạn chế đồ ăn có đường, chất béo và muối, ăn nhiều rau xanh và trái cây, và tăng cường sự đa dạng trong chế độ ăn uống có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
>>Chế độ ăn cho người tiểu đường Type 2
Tập thể dục thường xuyên
Vận động thể chất là một yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2. Tập thể dục thường xuyên giúp cơ thể tiêu hao đường và giúp duy trì mức đường huyết ổn định. Ngoài ra, tập thể dục còn giúp giảm cân và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Kiểm soát cân nặng
Béo phì là một trong những yếu tố chính gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2. Do đó, kiểm soát cân nặng là rất quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh này. Hạn chế đồ ăn có đường và chất béo, tăng cường vận động thể chất và duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp giảm cân hiệu quả.
Kết luận
Bệnh tiểu đường tuýp 2 là một căn bệnh nguy hiểm và có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho cơ thể. Tuy nhiên, bệnh này có thể được phòng ngừa và kiểm soát tốt nếu chúng ta biết cách. Việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và kiểm soát cân nặng là những cách hiệu quả để phòng ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2. Ngoài ra, việc điều trị sớm và theo dõi định kỳ cũng rất quan trọng để giúp kiểm soát bệnh và tránh các biến chứng nguy hiểm.
