Chỉ số HbA1c là gì? Chỉ số bao nhiêu là bị tiểu đường?
Để chẩn đoán và theo dõi tiểu đường, các bác sĩ thường sử dụng chỉ số HbA1c. Vậy chỉ số bao nhiêu là bị tiểu đường? Hãy cùng tìm hiểu về chỉ số này và cách duy trì mức an toàn để phòng ngừa và điều trị tiểu đường.
Mục lục
1. Chỉ số HbA1c là gì?
Chỉ số HbA1c (hay còn gọi là A1C) là một chỉ số cho biết mức độ kiểm soát đường huyết của một người trong khoảng thời gian 2-3 tháng trước đó. HbA1c là viết tắt của Hemoglobin A1c, là một loại protein có trong hồng cầu và có chức năng kết hợp với glucose trong máu. Khi glucose kết hợp với hemoglobin, sẽ tạo thành HbA1c.
Chỉ số HbA1c được tính bằng phần trăm, thể hiện lượng HbA1c so với tổng lượng hemoglobin trong máu. Ví dụ, nếu chỉ số HbA1c là 6%, có nghĩa là 6% trong tổng số hemoglobin trong máu là HbA1c. Chỉ số này cũng được gọi là “mức đường huyết trung bình” trong khoảng thời gian 2-3 tháng trước đó.
2. Chỉ số bao nhiêu là bị tiểu đường?
Chỉ số HbA1c được chia thành các mức khác nhau để đánh giá tình trạng kiểm soát đường huyết của một người. Dựa vào kết quả của chỉ số này, bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là các mức chỉ số HbA1c và ý nghĩa của chúng:
a. Dưới 5.7%: Bình thường, không có dấu hiệu của tiểu đường
Chỉ số HbA1c dưới 5.7% được coi là bình thường và không có dấu hiệu của tiểu đường. Đây là mức chỉ số mong muốn của hầu hết mọi người, đặc biệt là những người có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường. Nếu bạn có chỉ số HbA1c dưới 5.7%, bạn có thể yên tâm về tình trạng sức khỏe của mình và tiếp tục duy trì lối sống lành mạnh.
b. Từ 5.7% đến 6.4%: Tiền tiểu đường, có nguy cơ cao phát triển thành tiểu đường
Khi chỉ số HbA1c nằm trong khoảng từ 5.7% đến 6.4%, đó là dấu hiệu của tiền tiểu đường. Điều này có nghĩa là cơ thể bạn đã bắt đầu có khả năng không kiểm soát được đường huyết và có nguy cơ cao phát triển thành tiểu đường loại 2. Trong trường hợp này, bạn cần theo dõi và điều chỉnh chế độ ăn uống và tập thể dục để giảm chỉ số HbA1c về mức an toàn.
c. Từ 6.5% trở lên: Đủ để chẩn đoán tiểu đường
Chỉ số HbA1c từ 6.5% trở lên được coi là đủ để chẩn đoán tiểu đường. Đây là mức chỉ số cao và cho thấy cơ thể bạn không kiểm soát được đường huyết. Nếu bạn có chỉ số này, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp để kiểm soát tiểu đường.
Xem thêm: Chỉ số tiểu đường thai kỳ nguy hiểm như thế nào đối với thai nhi
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số HbA1c
Chỉ số HbA1c có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, do đó việc duy trì mức an toàn của chỉ số này không hề dễ dàng. Dưới đây là một số yếu tố có thể làm tăng hoặc giảm chỉ số HbA1c:
a. Yếu tố làm tăng chỉ số HbA1c
- Thiếu máu: Khi cơ thể thiếu máu, lượng hemoglobin trong máu sẽ giảm, từ đó làm tăng tỷ lệ HbA1c.
- Bệnh thận mãn tính: Bệnh thận mãn tính có thể làm tăng chỉ số HbA1c do ảnh hưởng đến chức năng của các tế bào trong cơ thể.
- Nghiện rượu: Việc uống quá nhiều rượu có thể làm tăng chỉ số HbA1c, do ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa glucose trong cơ thể.
- Ngộ độc opioid: Các loại thuốc giảm đau opioid có thể làm tăng chỉ số HbA1c.
b. Yếu tố làm giảm chỉ số HbA1c
- Phụ nữ mang thai: Trong quá trình mang thai, cơ thể phụ nữ sẽ sản xuất nhiều hormone để duy trì thai nhi, từ đó làm giảm chỉ số HbA1c.
- Mất máu mạn tính: Khi cơ thể mất máu mạn tính, lượng hemoglobin trong máu sẽ giảm, từ đó làm giảm tỷ lệ HbA1c.
- Thiếu máu do xuất huyết nặng: Tương tự như trường hợp mất máu mạn tính, thiếu máu do xuất huyết nặng cũng có thể làm giảm chỉ số HbA1c.
4. Cách duy trì chỉ số HbA1c ở mức an toàn
Để giảm và duy trì chỉ số HbA1c ở mức an toàn, bạn cần thực hiện các biện pháp sau:
a. Chế độ ăn uống hợp lý
Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng nhất để duy trì chỉ số HbA1c ở mức an toàn. Bạn nên ăn ít đường và tinh bột, tăng cường ăn rau xanh, hoa quả và thực phẩm giàu chất xơ. Ngoài ra, cần hạn chế ăn đồ ăn nhanh, đồ chiên và đồ ngọt.
b. Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục là cách tốt nhất để kiểm soát đường huyết và giảm chỉ số HbA1c. Bạn có thể tham gia các hoạt động như đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc tham gia các lớp thể dục như yoga, zumba… Ngoài ra, cần lưu ý tập thể dục thường xuyên và đều đặn để đạt hiệu quả tốt nhất.
c. Kiểm soát cân nặng
Cân nặng là yếu tố quan trọng trong việc duy trì chỉ số HbA1c ở mức an toàn. Nếu bạn có cân nặng thừa, cần tập trung vào việc giảm cân bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục. Nếu bạn có cân nặng thiếu, cần tăng cường ăn uống đầy đủ và bổ sung dinh dưỡng để duy trì sức khỏe.
d. Giữ tinh thần thoải mái
Tình trạng căng thẳng và lo âu có thể làm tăng chỉ số HbA1c. Vì vậy, hãy cố gắng giữ tinh thần thoải mái bằng cách thực hiện các hoạt động giải trí như đọc sách, nghe nhạc, đi dạo… Ngoài ra, cũng cần chú ý đến giấc ngủ và đảm bảo có đủ giấc ngủ đều đặn hàng đêm.
5. Chỉ số HbA1c cao và nguy cơ biến chứng tiểu đường
Nếu chỉ số HbA1c của bạn cao, tỷ lệ nguy cơ biến chứng tiểu đường cũng sẽ tăng lên. Các biến chứng của tiểu đường có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, bao gồm:
- Bệnh tim mạch: Tiểu đường là một trong những nguyên nhân chính gây ra các bệnh tim mạch, bao gồm đau thắt ngực, đột quỵ và suy tim.
- Thoái hóa thần kinh: Tiểu đường có thể làm hư hại các tế bào thần kinh trong cơ thể, gây ra các triệu chứng như đau và tê liệt ở các chi.
- Bệnh thận: Tiểu đường có thể gây ra các vấn đề về thận, từ viêm nhiễm đến suy thận.
- Mù lòa: Tiểu đường có thể gây ra các vấn đề về thị lực, từ mờ mắt đến mù lòa.
Vì vậy, việc duy trì chỉ số HbA1c ở mức an toàn là rất quan trọng để phòng ngừa và điều trị các biến chứng của tiểu đường.
Kết luận
Chỉ số HbA1c là một chỉ số quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi tiểu đường. Nếu chỉ số này cao, tỷ lệ nguy cơ biến chứng tiểu đường cũng sẽ tăng lên. Vì vậy, việc nắm bắt được chỉ số bao nhiêu là bị tiểu đường và biết cách duy trì chỉ số HbA1c ở mức an toàn là rất quan trọng để phòng ngừa và điều trị tiểu đường. Bạn có thể duy trì chỉ số này bằng cách thực hiện chế độ ăn uống hợp lý, tập thể dục thường xuyên, kiểm soát cân nặng và giữ tinh thần thoải mái. Ngoài ra, cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe và theo dõi chỉ số HbA1c để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho bản thân.
>>Cách kiểm soát chỉ số tiểu đường ở người già
